In aflevering vijf van ‘De Tolk aan Tafel’ schuift Simone aan. Van jongs af aan wist ze dat ze iets met taal wilde doen. Inmiddels heeft ze al jaren ervaring als beëdigd tolk. Jaren waarin ze veel mooie, leuke, maar zeker ook heftige dingen meemaakte. Naast Simone schuift strafrechtadvocaat Rafaël aan. Hij werkt regelmatig met anderstalige cliënten. Hoe bouw je een vertrouwensband op met een verdachte wiens taal je niet spreekt? Dat en meer hoor je in ‘De Tolk aan Tafel.’ 

“Taal heeft me altijd beziggehouden. Als elfjarige tekende in al Russische lettertjes na”, begint Simone. Haar passie werd haar beroep. Als tolk Frans en Russisch helpt ze dagelijks bij het overbruggen van taal- en cultuurbarrières op belangrijke momenten in de levens van mensen. In deze aflevering vertelt ze over de mooie en lastige momenten als tolk. “Je komt jezelf regelmatig tegen.” 

Tolken voor een terrorist

De meest spraakmakende diensten in haar carrière, waren ongetwijfeld die waarbij ze de tolk was voor één van de verdachte van de terroristische aanslag op het Franse satirische dagblad Charlie Hebdo. Daarbij vielen in 2015 liefst twaalf doden. “Dat was best spannend. Je zit daar voor iemand die verdacht wordt van iets verschrikkelijks.” 

Hoe ga je daar als tolk mee om? “Ik kan en wil zijn misdaden niet begrijpen. Het is een terrorist, maar ook een mens van vlees en bloed met een vrouw en kinderen. En toch komt hij tot zo’n daad. Met volle overtuiging. Dat is heftig, ik kan dat niet rijmen. Maar op dat moment zit ik daar als tolk en lukt het me om neutraal te blijven.” 

Het goede contact met de advocaat en het erover praten hielp Simone om haar werk te kunnen doen. Al is het volgens haar onmogelijk om jezelf thuis te laten bij heftige diensten. “Je bent tolk, maar ook mens. Je neemt altijd een stukje van jezelf mee.” Na een heftige tolkdienst, komt er dan soms ook ontlading. “Dan is de spanning eraf en ben ik niet meer de tolk, maar Simone. Dan voel ik de spanning uit mijn lijf komen. Soms gaat dat met tranen.” 

Culturele verschillen in de rechtspraak

Naast het verhaal van Simone, praten we verder met strafrechtadvocaat Rafaël. Hoe gaat hij in zijn werk om met taal- en cultuurbarrières? “Het is soms best lastig. Als persoon vind ik dat iedereen het recht heeft op zijn of haar eigen opvatting en eigen cultuur. Daarentegen moet ik als advocaat soms juist duidelijk maken dat dat in het Nederlandse systeem niet altijd werkt.” 

Zo kan het in de rechtszaal wel eens voorkomen dat iemands culturele opvattingen botsen met het systeem. “Een Nederlandse rechter interesseert het, bot gezegd, niet wat er in iemands cultuur wel of niet is toegestaan. Die kijkt naar de tenlastelegging en oordeelt of je wel of geen straf krijgt. Het is mijn taak om dat duidelijk te maken. Wanneer we elkaars taal niet spreken is de rol van een tolk daarin essentieel.” 

Hoe je als advocaat samenwerkt met tolken, dat vertelt Rafaël uitgebreid in de podcast. Daarin hoor je ook meer indrukwekkende en mooie verhalen van Simone. Aflevering 5 van ‘De Tolk aan Tafel’ staat nu live.  Beluister hem hieronder direct of ga naar jouw favoriete podcast-app (bijvoorbeeld Spotify of Apple Podcast) en abonneer je.