Blog

Een lesje Nederlands voor liefhebbers

Als je van woordspelletjes houdt, dan weet je waarschijnlijk wel dat een woord wat van achter naar voren gelezen hetzelfde is, een palindroom is. Maar hoe heet een woord dat achterstevoren een ander woord is?

Als je van woordspelletjes houdt, dan weet je waarschijnlijk wel dat een woord wat van achter naar voren gelezen hetzelfde is, een palindroom is. Maar hoe heet een woord dat achterstevoren een ander woord is? Of een woord dat ondersteboven exact hetzelfde is? Wij hebben de bekendste termen voor je op een rijtje gezet.

Palindroom

Een woord of zin met een symmetrische volgorde van letters, ook wel keerwoord genoemd. Met andere woorden: achterstevoren hetzelfde gelezen. Voorbeelden van palindromische woorden zijn: kok, lepel, level, negen, meetsysteem en parterretrap. Of als zin: “De mooie zeeman nam Anna mee, zei oom Ed.”

Spiegelwoord

Een spiegelwoord kan net als een palindroom ook achterstevoren gelezen worden, alleen is het dan een totaal ander woord. Een simpel voorbeeld hiervan is ‘een’, wat omgekeerd ‘nee’ is.

Anagram

Een anagram, ook wel letterkeer genoemd, is een woord of zin, gevormd uit de letters van een ander woord of een andere zin maar in een andere volgorde. Van het woord ‘velen’, kan bijvoorbeeld ook ‘leven’, ‘elven’ of ‘nevel’ worden gemaakt. Anagrammen worden ook vaak gebruikt als pseudoniem.

Isogram

Een woord waarin geen enkele letter van het alfabet meer dan één keer voorkomt. Het woord isogram is zelf dus ook een isogram. Het langste Nederlandse isogram in normaal taalgebruik, voor zo ver bekend, bestaat uit 17 letters: landbouwgeschrift.

Pangram

Een pangram, ook wel holo-alfabetische zin genoemd, is een zin waarin alle letters van het alfabet voorkomen. De uitdaging is om een zo kort mogelijke zin te maken die aan deze voorwaarde voldoet. Voorbeeld van een pangram is: ‘Op brute wijze ving de schooljuf de quasi-kalme lynx’. Een volmaakt pangram bevat zelfs slechts eenmaal elke letter van het alfabet.

Ambigram

Een ambigram is schrift dat op meerdere manieren gezien kan worden. Het kan normaal en ondersteboven dezelfde of een andere tekst opleveren. Er zijn twaalf soorten ambigrammen. Het vaakst komt het rotatietype voor, een woord dat precies hetzelfde blijft als men het 180 graden draait, bijvoorbeeld het woord ‘nou’.

Lipogram

Een lipogram is een tekst waarin de schrijver met opzet één (of meerdere) letters niet gebruikt. Wanneer bijvoorbeeld de letter ‘a’ niet wordt gebruikt, dan heet de tekst een a-lipogram. Een bekend e-lipogram is de roman ‘La disparition’ uit 1969 van de Franse schrijver Georges Perec.

Tautoniem

Een tautoniem is een term die gebruikt wordt voor een soortnaam die bestaat uit twee gelijke delen, bijvoorbeeld Rattus rattus (Zwarte rat)!